بیانیه پایانی پنجمین همایش ملی تغییر اقلیم و گاهشناسی درختی در اکوسیستم های خزری

متن کامل بیانیه پایانی پنجمین همایش ملی تغییر اقلیم و گاهشناسی درختی در اکوسیستم­ های خزری در تاریخ ۱۷ بهمن ماه هم­زمان با طلیعه چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی برگزار شد به شرح ذیل است:

در عصری که محیط زیست جهانی با فراز و نشیب­ ها و بحران­ های جدی مواجه گشته، مسأله تغییر اقلیم (همان­طوری که محققین محترم در همایش به ­صورت سخنرانی علمی و  پوستر ارائه دادند) یکی از مهمترین چالش­ های جهانی در کشور ما به شمار می­ رود و پیش­ بینی می­شود در آینده نیز با این بحران با شدت بیشتری مواجه خواهیم بود؛ به­ خصوص با رشد بی­رویه­ ی جمعیت و توسعه­ ی شتابان فن­آوری، فعالیت­ های صنعتی و کشاورزی، تغییر کاربری اراضی و به­طور کلی توسعه­ های ناپایداری که بشر موجب آن شده، خروج گازهای گلخانه­ ای، گرم شدن جهانی هوا و  مسأله تغییر اقلیم تشدید شده است. این مشکلات و بحران ­ها موجب شد که سران کشورهای مختلف، سیاست­ها و راهکار­هایی برای کاهش گازهای گلخانه­ ای به­ منظور توقف و پیشگیری از آن در نظر بگیرند. در این بین، کشورهای صنعتی علی­رغم آن­که مسبب اصلی افزایش انواع آلاینده­ های جهان هستند، امّا حاضر به پرداخت هزینه­ ها و خسارات وارده نمی ­باشند و متأسفانه این نگرش همچنان در حال گسترش و افزایش است. کشور ما ایران از جمله کشورهایی است که با وجود تنوع زیستی و اقلیمی بسیار بالا به ­واسطه حساسیت و شکنندگی محیط زیست، از میان بحران­های مختلف زیست­محیطی، خسارات زیادی متحمل شده است. خشکسالی­های پی در پی سال­های اخیر، کاهش نزولات جوی و بهره­برداری­های غیراصولی از منابع آب این خسارات را در کشور تشدید نموده است. شرکت­کنندگان و برگزارکنندگان این همایش بر این عقیده­ اند که طبیعت ایران به­ واسطه تغییر اقلیم در حال دگرگونی است که در نتیجه آن، بسیاری از زیستگاه ­ها و گونه ­های گیاهی و جانوری در معرض تهدید و خطر نابودی قرار گرفته­ اند. برخی از نمونه ­های این تغییرات در بوم­سازگان­ های طبیعی به شرح زیر مورد توافق همه ­گانی است:

  1. کاهش جمعیت شمشادستان­ های شمال و خشکیدگی آنها در اثر کم ­آبی و سپس حمله قارچ ­ها و حشرات برگ­خوار،
  2. کاهش زادآوری و تراکم راش در ارتفاعات پایین­بند،
  3. کاهش تنوع قارچ­ های اکتومیکوریزا و فعالیت­های میکروبی،
  4. در معرض خطر قرار گرفتن گونه ­های دارمرز جنگل­ های هیرکانی، ارسبارانی و زاگرسی،
  5. افزایش آلاینده ­های جوی، آب و خاک (به ­ویژه مسأله استفاده از سموم در بوم­سازگان­ های طبیعی و مصنوعی)
  6. کاهش تنوع ­زیستی از جمله گلسنگ­ ها و بریوفیت­ ها،
  7. تغییر چرخه ­های زیستی،
  8. تخریب­ های زیست­ محیطی به­بهانه­ ی توسعه در داخل بوم­سازگان­ های طبیعی جنگل­ ها و مراتع،
  9. افزایش سیلاب، طوفان، رانش زمین، رقیق شدن جنگل­ ها، قاچاق چوب و گیاهان دارویی، و تشدید آتش ­سوزی ­های عمدی و غیر عمدی،
  10. فقر مالی و فرهنگی و کاهش حساسیت­ های جوامع نسبت به محیط زیست،
  11. اثر تغییر اقلیم روی اکوسیستم شکننده و حساس دریای خزر
  12. عدم بازیافت صحیح زباله و استفاده از مواد سمی و شیمیایی در کشت محصولات کشاورزی و باغبانی

و در نهایت راه کار­های پیشنهادی این همایش به شرح زیر خواهد بود:

  1. طرح تنفس جنگل بطور کامل و جامع از نظر مالی و اجرای قانونمند ادامه پیدا کند،
  2. عدم انتقال آب دریای خزر به مناطق کویری،
  3. غلبه بر بحران­های تغییر اقلیم با تغییر شیوه زندگی بشر،
  4. استفاده از انرژی­ های تجدیدپذیر مانند: انرژی خورشید، انرژی باد، انرژی اقیانوس ­ها، انرژی برق هیدروالکتریکی و انرژی زمین گرمایی به­ جای استفاده از انرژی سوخت­ های فسیلی،
  5. حل بحران زمین و بحران تمدّن، تنها از طریق تعامل دولت ­ها،
  6. تأمین منابع مالی جهت حفاظت و توسعه ذخیره­ گاه ­های جنگلی،
  7. استفاده از قوانین و مقررات استاندارد زیست­ محیطی مورد پذیرش، برای استفاده از سموم و مواد شیمیایی شوینده،
  8. تقویت و توسعه­ ی فرهنگ بهره­وری از منابع طبیعی و محیط زیست،
  9. تأکید بر مهار و توقف روند تغییر کاربری اراضی و
  10. برای ثبت داده ­های اقلیمی احداث ایستگاه­ های هواشناسی در ارتفاعات میان­بند و بالابند

ضمناً بر اساس بیانیه­ های مورد توافق در دوره­ های قبلی، کماکان شرکت­ کنندگان تمایل خود را جهت برگزاری این همایش هر دو سال یک­بار ابراز داشتند.

پژوهشکده اکوسیستم­ های خزری

 

بیانیه پایانی پنجمین همایش ملی گاه شناسی و تغییر اقلیم ۱۷ ۱۱ ۹۷ (۱)